Verbeelding
"De A15 loopt van de Maasvlakte via Rotterdam, Gorinchem en Tiel en sluit bij Bemmel aan op de A325.
De A15 is 203 kilometer lang en is een belangrijke verbinding tussen het Rotterdamse haven- en industriegebied en het Europese achterland... ".
Zo staat het op de website van Rijkswaterstaat.
Voor mij was het de weg naar huis. En weer terug. Ook naar huis. Tot kort geleden woonden mijn ouders in Hellevoetsluis. Ik ben er geboren en opgegroeid.
Later verhuisde ik naar Rotterdam. Ontelbare keren heb ik deze weg gereden. Heen en weer terug.
Mijn ouders waren Rotterdammers die zich in 1955 op de Zuid Hollandse eilanden vestigden.
Op zondag reisden wij vaak af voor familiebezoek in de Maasstad.
De eerste jaren over de Groene Kruisweg, via de oude, smalle Spijkenisserbrug.
In Hoogvliet langs het RTM tramstationnetje.
Opgepropt in een Volkswagen kever; vader en moeder voorin, vier kinderen op de achterbank. Mooie herinneringen.
In de jaren zestig werd de A15 aangelegd.
Dat ging wel even sneller.
De Groene Kruisweg en de A15 kruisen elkaar bij Rhoon. Sinds kort rij ik daar met een ander gevoel. Dat komt door Jan Brokken. Die schreef een prachtig boek over die plek.
Bij toeval kocht ik een boekje van Brokken dat hij schreef over een verdwenen boekhandel in Charlois. 'Blok, de boekhandelaar van mijn vader'.
Over de bloeiende wereld van de Rotterdamse boekverkoop in de jaren vijftig en zestig. Ik las het in één adem uit; mijn eerste kennismaking met Jan Brokken.
Als je over zo'n onderwerp een boeiend boek kunt schrijven, dan stel je wel wat voor.
Nog tijdens het lezen van dat boekje las ik een recensie over 'De vergelding'; een boek over Rhoon in oorlogstijd. Ook van Brokken. Hij is er opgegroeid.
Ik kocht het boek uit zijn hand in de Rhoonse boekwinkel 'Het witte Huys'. Gesigneerd!
Zelf heb ik bijna vier jaar in Rhoon gewerkt. Ik dacht het plaatsje aardig te kennen, maar in dat boek wordt een werkelijkheid ontvouwd waar ik geen weet van had.
Onder de A15, even voorbij de plek waar Rijksweg en Groene Kruisweg elkaar kruisen, bedekt met een dikke laag puin, zand en asfalt,
liggen de restanten van een buurtschap dat rond een sluisje gebouwd was. Zo heette het ook; Het Sluisje. Er stonden enige tientallen huizen en een vlasfabriek.
In de 2de wereld oorlog liep daar een Duitse soldaat tegen een losgekomen hoogspanningskabel. Hij overleefde het niet.
Was het een ongeval of was het opzet?
De Duitsers gingen uit van het laatste en executeerde zeven mannen uit Het Sluisje.
In een prachtig geschreven docu-roman reconstrueert Brokken het leven in en rond dat buurtschap. In zijn beschrijving komt Het Sluisje tot leven.
De personages krijgen een naam, een gezicht, een stem, een karakter. Al lezend nestelt het verhaal zich in mijn hoofd, historische feiten worden mensen van vlees en bloed.
Bijna bekenden. De kracht van verbeelding, zo sterk, dat ik wil zien waar het was. Ik begaf mij naar Rhoon.
Reed over de weg die naar Het Sluisje voerde en kwam aan rand van de A15. Ik bezocht de begraafplaats in Rhoon, waar de zeven geëxecuteerde mannen begraven zijn.
Verbeelding; de waarde van kunst.
Creëren en uitdrukken wat er niet was en daarmee een andere dimensie ontsluiten.
Een dimensie waarmee zelfs aan de A15 een nieuwe betekenis gegeven wordt.
Arjen Baas
12 juni 2013