Timbuktu
door: Arjen Baas - 25 januari 2015
Het is een paar minuten voor acht als ik achter mijn laptop ga zitten. Ik heb al ruim een uur geleden ingelogd. Het beeld staat op zwart.
Ik geef een klap op de enterknop en er verschijnt beeld. "U bent nummer 15 in de wachtrij".
Er staat ook nog dat er een verwachte wachttijd is van twintig minuten. Dat lijkt mij lang met maar 14 mensen voor me.
Ik schenk koffie in en ga weer zitten. Geduldig wacht ik af. Vorig jaar was het in goed een half uur gepiept. Het wordt 20.20 uur.
Met ingehouden adem tuur ik naar mijn scherm... er gebeurt niets. Het wordt half negen, kwart voor negen, negen uur, kwart over negen...
Vanuit de achterkamer wordt gemeld dat er een aanzwellende stroom reacties is op social media.
Van voor de televisie worden mij twitterberichten voorgelezen. Boze reacties.
Mensen die melden dat ze nummer 1500 zijn in de wachtrij, waarom het goed werkende systeem van 2014 zo nodig veranderd moest worden en irritatie;
oplopende irritatie.
Op de site verschijnen berichtjes dat er complicaties zijn; daar wordt met man en macht aan gewerkt. Nog meer reacties op twitter.
Die worden er niet leuker op. Dan volgt het fatale bericht. Het gaat vanavond niet meer lukken.
Er wordt een nacht 'doorgehaald' en morgen, op het snijpunt van ochtend en middag, gaat men alsnog live. Dat valt op twitter niet goed.
En ook niet bij mij. Mijn dag zit morgen vol afspraken... Zo begin de 44ste editie van het Internationaal Filmfestival;
het grootste cultuurevenement van Rotterdam. Een evenement organiseren is geen sinecure!
De start van Kunstroute Kralingen-Crooswijk in 2015 verloopt gelukkig een stuk soepeler. Maar die is dan ook door voorzitter Jan de Grauw georganiseerd.
En wat Jan organiseert doet hij zorgvuldig en gedegen. Op zondag 4 januari, nog maar net bekomen van de oud- en nieuwvieringen,
is er volksoploop in Kralingen; Lusthofstraat - hoek Waterloostraat. Van heinde en ver komen mensen kijken naar de expositie van Wim Biesheuvel.
Steendrukken. Zee- en havengezichten in prachtige kleuren. Te zien in eetcafé 'De Steek'.
Kunst in een huiskamerachtige omgeving, bij Sylvi en Koos; vast onderdeel van de kunstroute.
Maandelijks is hier een andere tentoonstelling te bewonderen. Door de bank genomen mooi werk. Jan is er conservator.
Na het eten van een 'steek van de week' en iets teveel rode wijn, begon Jan enthousiast aan Koos uit te leggen dat het toch wel erg jammer was van de lange,
kale muur. Dat het heel goed zou zijn voor zijn zaak als ze kunst zouden gaan exposeren. In blind vertrouwen gaven ze Jan carte blanche.
Nu zo'n anderhalf jaar geleden.
Vrijwel direct na de opening van de allereerste expositie kregen zij een club handhavers van de horeca en warenwet op bezoek.
Kunst verkopen in een horecagelegenheid was niet toegestaan. Op straffe van een zware boete. Alom verontwaardiging. Alweer deed twitter z'n werk.
Het leidde uiteindelijk tot vragen in de gemeenteraad. De kunst bleef hangen, de prijslijsten verdwenen onder de tap en 'De Steek' was op de kaart gezet.
Kralingen, en de kunstroute, waren een galerie rijker.
2014 was een mooi jaar voor de kunstroute; er deden ruim 100 kunstenaars mee, die hun werk exposeerden op een veelheid aan locaties.
Tijdens twee weekenden was er een grote diversiteit aan kunst te zien in galeries en ateliers. In huiskamers en op verzamellocaties.
Kunst in vele verschijningsvormen.
Zelf heb ik het meeste gevoel bij dat wat afwijkt. In een interview met De Ster heb ik Alsem Kiefer genoemd als degene die bij mij
het vuur van de kunst aanstak. Groot en bombastisch, grillig en ruig, authentiek en puur. Ik hou van kunst aan de rand.
Zo hadden we ons breiproject. Een idee van Willem. Moeten we dat nu wel doen? Er was weinig discussie mogelijk; Willem is eigenzinnig en vasthoudend. Zoals de meeste kunstenaars. En zo togen wij op een druilerige zaterdagochtend naar verzorgingshuis Pniel; waar bewoners zich drie slagen in de rondte hebben gebreid om bomen wollen truien aan te trekken en pilaren in te pakken. Creativiteit in een volstrekt andere, vooral sociale vorm. En dan staan we daar met een handje vol mensen een immense taart aan te snijden, terwijl een in felblauw gestoken zangkwartet zingend van bed naar bed gaat en mensen tot tranen toe ontroert.
Dat vind ik mooi!
Kunst is niet alleen vrolijk; in de rustieke en goed gevulde kapel op de algemene begraafplaats in Crooswijk stonden wij stil bij het thema vergankelijkheid.
Poëzie en verhalen, afgewisseld met prachtige muziek; liederen van Kurt Weil. Een mooie, ingetogen en indrukwekkende middag op een bijzondere plek.
"Nu kom ik hier eens voor iets leuks"", zei een blijmoedige bezoeker tegen mij, voor wie deze plek symbool stond voor het laatste afscheid.
Een week later waren we daar weer; dit keer herdachten we Charles Rochussen, de Kralingse schilder die vorig jaar precies 200 jaar geleden geboren is en daar,
in Crooswijk, zijn laatste rustplaats vond. Er was een boeiende lezing, gevolgd door een rondgang over de begraafplaats, begeleid door de beheerder.
Terloops wandelen we langs de vele monumenten die deze begraafplaats rijk is; architectuur, beelden en herdenkingsplekken; prachtig historisch erfgoed.
Er was Jazz in de speeltuin van Crooswijk en in het ateliergebouw aan de Lambertusstraat voelde ik mij voor even in het hiernamaals tijdens het luisteren
naar de ontroerende madrigale klanken van het retorisch kwartet.
In Crooswijk concentreert de kunst zich vooral rond de kop van de Rakstraat. Ooit wilde de gemeente die hele wijk platgooien.
Door buurtopstand, geholpen door de crisis, bleef een deel van de wijk overeind.
En juist hier popte allerlei vormen van kunst op; verrassend en verbindend. Groen en onaangepast.
Bij een opening, op de stoep van 'Koffie5euro', een pop-up winkeltje op de hoek, heb ik die buurt Klein Kreuzberg genoemd.
Ik denk dat het ons gelukt is om in 2014 een mooi, gevarieerd kunst- en cultuurprogramma neer te zetten.
Met dank aan alle deelnemers, sponsors, het gemeentelijk kunst en cultuurloket. En niet in de laatste plaats de Gebiedscommissie Kralingen-Crooswijk,
die ons welgezind is.
Wordt 2015 een ander jaar? Voor mij wel; vooral door mijn rolverandering van bestuurslid naar voorzitter.
Door Jan de Grauw zorgvuldig voorbereid. Drie jaar geleden, in een oude, rammelende Ford Transit,
in het stoffige binnenland van Gambia, vroeg hij mij terloops: "zeg, heb jij geen zin om vice voorzitter te worden".
"Natuurlijk Jan, jij kunt tenslotte ook wel eens ziek zijn, of verhinderd ...".
Voor Jan ook; die gaat meer schilderen en een mooie pop-up voor ons organiseren.
Voor de kunstroute? Wij koesteren onze deelnemers. En, als het aan mij ligt, gaan we meer pop-ups doen.
Mooie, leuke, gevarieerde evenementen; beeldende kunst, muziek, poëzie gefocust op één locatie. Met een open deur naar de buurt; de bewoners.
En een leuk klein podium voor muziek en theater, toegevoegd aan de prachtige buitenkunst in Avenue Concordia of Voorschoterlaan.
Wat is er mooier dan mensen met kunst en cultuur in aanraking brengen die daar anders geen weet van hebben? Ontmoetingen van wijkbewoners;
met kunst, met kunstenaars en met elkaar. Dat is altijd verrassend.
Ondertussen is het filmfestival in volle gang. Gelukkig is het me gelukt om voor alle gekozen films kaarten te scoren.
M'n allereerste film heet Timbuktu en geeft een inkijk in een samenleving waar de sharia het dagelijks leven bepaalt.
Ingevoerd door het regime van de Ansar Dine, een IS achtige beweging. Alle vormen van kunst en cultuur zijn taboe.
Wat overblijft is een zwarte, onleefbare wereld.
De recente gebeurtenissen in Parijs maken duidelijk hoe flinterdun de grens is tussen die wereld en de onze.
Laten we onze vrijheid koesteren en ons bewust zijn van de zeggingskracht van kunst.
Ik wens u een creatief jaar en ons allen een mooie kunstroute.
Arjen Baas
25 januari 2015